چگونه توسط وردپرس سیستم وبلاگ‌دهی بسازیم؟

پیش نیازها

جهت بهره مندی از رهنمودهای این نوشتار لازم است تا آشنایی کافی با مواردی که در ادامه می آید داشته باشید:

– از قبل با چگونگی نصب وردپرس آشنا باشید.

چنانچه مطلقا با نصب و راه اندازی وردپرس آشنایی نداشته و این اولین تلاش جدی شماست توصیه اکید می شود که هم اکنون این نوشتار را رها کرده و در پی یافتن کسب مهارت های ابتدایی لازم جهت نصب وردپرس معمولی باشید.

– با نحوه دسترسی و انتقال فایل ها از وب سرور به سیستم خود و بالعکس آشنا باشید.

آشنایی با برنامه های انتقال فایل مبتنی بر FTP و SSH یا حتی استفاده از ابزارهای مدیریت فایل ها که به همراه فضای میزبانی شما دردسترس شما است از ضروریات دیگر می باشد. شما باید بدانید که چطور می توان یک فایل موجود بر روی وب سرور را ویرایش نمود.

– نحوه دسترسی به بانک اطلاعاتی مستقر در فضای میزبانی خود را بدانید.

حضور یک سیستم بانک اطلاعاتی MySQL یکی از ارکان برپایی وردپرس می باشد. لذا لازم است تا نحوه مدیریت و پیکربندی آن را توسط ابزارهایی همچون phpMyAdmin از قبل فراگرفته باشید.

– از بازکردن و ویرایش فایل های مرتبط با وردپرس هراسی نداشته باشید.

یکی از روش های رفع اشکال بازگشایی و اعمال تغییرات در فایل های مرتبط می باشد. بنابراین لازم است تا خود را مهیای این امر نمایید.

– آشنایی با فایل های گزارش خطای تولید شده بر روی سرور خود.

پیوسته گزارش خطای سرور در فایل هایی موسوم به error log به صورت خود کار توسط سرور شما ذخیره و نگهداری می شود. لازم است تا از محل نگهداری این فایل ها و نحوه مشاهده آنها مطلع باشید.

– طریقه غیرفعال کردن افزونه ها و استفاده از پوسته پیش فرض وردپرس را بدانید.

مورد فوق اولین گام در رفع عیب سیستم در مواجه با مشکلات می باشد. بدیهی است که عدم توانایی شما در این امر سبب بروز پیچیدگی هایی خواهد شد.

عبارت های ویژه

چندین عبارت اضافه دیگر در وردپرس چندکاربره موجود است که لازم است با آنها آشنا شوید. عبارات مذکور در ادامه بر شمرده خواهند شد.
مدیر ارشد یا مدیرکل (Super Admin) – یک مدیر ارشد که همچنین به عنوان مدیر شبکه شناخته می شود کسی است که به کل شبکه و تنظیمات آن دسترسی دارد و می تواند کاربران، افزونه ها و پوسته ها را اضافه یا حذف کند و در یک کلام می تواند هر کاری را که مایل باشد انجام دهد. این دسترسی در حین فعال سازی ویژگی چندکاربره از جانب وردپرس بر اساس حساب کاربری که اعلام می کنید ایجاد می شود و می توان در آینده حساب های کاربری مشابهی را ایجاد نمود. لازم است تا در اعطای دسترسی مدیر ارشد احتیاط لازم را به عمل آورده و شخص نا اهل را به این حریم راه ندهید.
شبکه (Network) – همان طور که پیش تر اشاره شد عبارت شبکه به کل مجموعه سایت های شما اشاره دارد.
سایت (Site) – هر یک از وبلاگ های منفرد موجود در شبکه به عنوان یک سایت تلقی می شود. البته لازم نیست که هر سایت واقعا شبیه یک وبلاگ عمل کند، منتها به دلایل تاریخی به هر عضو این مجموعه عنوان سایت اطلاق می شود.

سایت اصلی (Main Site) – سایت اصلی که فرایند نصب را با آن آغاز کرده و به طور معمول از طریق آدرس htt://www.example.com قابل دسترسی است. این سایت در دیتابیس با شناسه شماره ۱ شناخته می شود و می تواند درگاهی به سایر سایت ها باشد.
زیر سایت ها (Sub Sites) – به طور کل صرف نظر از اینکه سایت ها در یک پوشه یا زیر دامنه میزبانی شوند به مجموعه آنها از دید بالا عبارت زیر سایت ها اطلاق می شود.

در حین نصب وردپرس

فرض ما بر این است که شما از قبل با نحوه نصب وردپرس معمولی آشنا هستید. اما در این میان لازم می دانیم تا چند نکته را یادآوری کنیم.

قرار دادن فایل ها در ریشه

در این نوشتار پوشه ریشه وب سایت شما را public_html در نظر می گیریم و این همان جایی است که می بایست وردپرس در آن قرار گرفته باشد. جهت برپا سازی وردپرس چند کاربره لازم است تا فایل های وردپرس در ریشه قرار گیرند. به عنوان مثال نمی توان فایل ها را در مسیر public_html/wordpress/ قرار داد و از آدرس http://example.com به آن ها دسترسی داشت. این مورد در نصب معمولی وردپرس مرسوم است، اما در حالت چندکاربره چنین چیزی میسر نیست و نیاز به تنظیمات زیادی دارد که در ادامه اشاره هایی به آن خواهد شد.

پیشوند بانک اطلاعاتی

برای حالت چند کاربره نمی توان از عدد در عبارت پیشوندی نام جدول ها استفاده نمود. به عنوان مثال عباراتی همچون wp_1 یا _wp1 مشکل ساز خواهند بود. بنابراین بهتر است از پیشوندهایی دیگر استفاده نمایید.

همسانی آدرس ورپرس و آدرس سایت

همان طور که گفته شد نمی توان در حالت چندکاربره فایل های وردپرس را در پوشه ای دیگر به جز ریشه درج کرد. همین امر سبب می شود که آدرس دسترسی به وردپرس از طریق پروتکل HTTP با آدرس واقعی فایل ها همسان باشد. توجه کنید که در حین ساختن زیر دامنه یک پوشه خود کار همنام آن زیر دامنه در پوشه ریشه ساخته می شود.

به عنوان مثال اگر زیر دامنه subdomain.example.com را بسازیم یک پوشه در مسیر public_html/subdomain/ ساخته خواهد شد. حال اگر وردپرس را در این زیر دامنه برای بار اول نصب کنیم، مسیر ریشه ما همان پوشه public_html/subdomain/ می شود. در این حالت ما مبنای کار را یک زیر دامنه قرار داده ایم. بنابراین لازم است تا تفاوت نکته کلیدی این بند را با بند “قراردادن فایل ها در ریشه” در یابید.

از عبارت www در آدرس خود استفاده نکنید

بسیاری از افراد دچار ابهام می شوند که فرق آدرسی که حاوی www است با آدرس مشابهی که فاقد آن است چیست؟ باید گفت که در عمل فرقی ندارد، اما به دلیل جلوگیری از بروز اختلال در مواقعی که نیازمند حضور زیر دامنه ها هستیم از نوشتن www صرف نظر می شود و بر همین اساس بسیاری از فضاهای میزبانی به گونه ای پیکربندی می شوند که به طور نا محسوس آدرس های حاوی www به آدرس هایی بدون آن تغییر دهند. از آنجاییکه قصد ما در این نوشتار بر برپاسازی محیط چندکاربره و بهره مندی از زیر دامنه ها ا ست اهمیت این مطلب را یاد آور می شویم. خاطر نشان می کنیم که حذف www تاثیری در سئوی وب سایت شما ندارد. بنابراین تغییر آدرس ها از بخش تنظیمات وردپرش مشابه تصویر زیر بهترین انتخاب می باشد.

آزمودن پیوندهای یکتا

قبل از فعال کردن ویژگی چند کاربره اطمینان حاصل کنید که ویژگی پیوندهای یکتا فعال است. پیوندهای یکتا بر منبای فعال بودن ماژول mod_rewrite در محیط سرور شما مقدور است. چنانچه ویژگی پیوند یکتا فعال نباشد ویژگی چند کاربره کار نخواهد کرد.

قبل از فعال کردن ویژگی چند کاربره

اکنون که وردپرس نصب شده و آماده فعال کردن ویژگی چندکاربره است می بایست به چند نکته مهم توجه نمود. قبل از فعال سازی این ویژگی باید چندین تصمیم مهم از جانب شما گرفته شود. یکی از این تصمیم ها در مورد زیر دامنه ها و زیر پوشه ها است.

زیر دامنه ها در مقابل زیر پوشه ها

فعال سازی ویژگی چندکاربره بر مبنای زیر دامنه به گونه ایست که آدرس سایت های شما همچون نمونه های زیر می شوند:
اصلی سایت: http://example.com
زیر سایت شماره یک: http://site1.example.com
زیر سایت شماره دو: http://site2.example.com
اما آدرس ها در فعال سازی بر مبنای زیرپوشه همچون حالت زیر است:
سایت اصلی: http://example.com
زیر سایت شماره یک: http://example.com/site1
زیر سایت شماره دو: http://example.com/site2
همچنین چنانچه از زیر پوشه ها استفاده کنید آدرس دسترسی به مطالب از طریق مرورگر کاربران مشتمل بر یک عبارت همچون /blog/ (یا نام هایی دیگر) در خود خواهد بود که سبب می شود آدرس دسترسی شبیه آدرس زیر شود:
http://example.com/blog/2012/05/hello-world
در این حالت تغییر یا حذف عبارت blog مشکل خواهد بود. در حال حاضر از منظر بهینه سازی برای موتورهای جستجو هیچ برتری ما بین دو حالت فوق وجود ندارد و احتمالا موارد مربوط به راندمان سرور و عملکرد سرور به لحاظ سرعت سرویس دهی است که یکی را بر دیگری برتری می دهد.

زیردامنه های فراگیر

بسیاری از متخصصان پیشنهاد می کنند که ویژگی زیردامنه های فراگیر در صورت امکان فعال شود. این ویژگی سبب خواهد شد تا در حین ساخت زیر سایت ها، زیر دامنه متناظر به صورت خودکار ساخته شود. البته کماکان امکان ساخت دستی زیر دامنه وجود دارد. جهت داشتن زیر دامنه های فراگیر نیازمند انجام دو فرایند هستیم. ابتدا لازم است تا همانند تصویر زیر، خط حاوی دستور العمل مذکور در بخش virtual host فایل تنظیمات آپاچی موجود باشد:

این کار توسط خطی که با عبارت ServerAlias آغاز می شود صورت می پذیرد. چنانچه دسترسی های لازم برای اعمال این تغییر را ندارید بهتر است با شرکت میزبانی خود تماس حاصل نمایید و از آنها درخواست کمک کنید. در وهله دوم باید مطمئن شوید که فایل رکورد DNS شما جهت بهره گیری از زیردامنه ها به درستی پیکربندی شده باشد. البته بیشتر سرورها از قبل این چنین پیکر بندی شده اند، اما به هر حال بررسی مجدد آن خالی از فایده نیست. در این فایل می بایست خطی همچون تصویر زیر موجود باشد:

چنانچه در فضای میزبانی شما ابزار cPanel موجود باشد می توانید به سادگی با رفتن به بخش ساختن زیر دامنه و ساختن یک زیر
دامنه با اسم ( * کاراکتر ستاره ) این عمل را صورت دهید.

برای سایر برنامه های مدیریت فضای میزبانی همچون Plesk و DirectAdmin عملیات فوق اندکی تفاوت دارد که بهتر است از بخش
پشتیبانی شرکت میزبان خود درخواست مشاوره کنید.

محدودیت ها

پیرو مطالب بخش قبلی لازم است یادآوری شود که در شرایطی خاص امکان برپایی شبکه ای از سایت ها وجود ندارد و ما با محدودیت هایی مواجه خواهیم شد. یکی از این محدودیت ها برپا سازی وردپرس چندکاربره در وب سرور محلی و کامپیوتر شخصی شما است که از آن جهت آزمودن استفاده می کنید. همانطور که پیش تر گفته شد آدرس دسترسی به سایت نمی بایست با آدرس قرار گیری وردپرس متفاوت باشد. در سرور محلی هر سایت مجزا در یک پوشه قرار می گیرد و از طریق http://localhost/folder در مرورگر بار گذاری می شود. این در حالیست که ما نیاز داریم آدرس دسترسی صرفا http://localhost بوده و هیچ مسیر مازادی در ادامه آدرس نباشد. در صورت نصب وردپرس در پوشه ای مجزا امکان داشتن ویژگی چند کاربره مبتنی بر زیر دامنه وجود ندارد. اگر در وب سرور محلی شما پورت تخصیص داده شده به وب ، غیر از پورت شماره ۸۰ باشد امکان برپایی حالت چند کاربره وجود نخواهد داشت. از طرفی چنانچه آدرس سایت در سرور محلی ، آدرس IP همچون ۱۲۷٫۰٫۰٫۱ باشد با مشکلاتی مواجه خواهید شد. امکان تغییر از حالت زیر دامنه ای به پوشه ای و بالعکس در زمان های بعد وجود دارد، اما بهای این تغییر داشتن صبوری و حوصله جهت اعمال دستی تغییرات در بانک اطلاعاتی وردپرس می باشد. امری که چندان آن را توصیه نمی کنیم.

ساختن یک شبکه

اکنون آماده برپایی شبکه هستید. جهت فعال سازی بخش نصب و راه اندازی شبکه در پنل مدیریت وردپرس ابتدا نیاز است تا از طریق فایل تنظیم وردپرس یعنی wp-config.php آن را به وردپرس اعلام کنیم. به همین منظور فایل wp-config.php را باز کرده و خط
زیر را درست در بالای عبارت /*.That’s all. stop editing! Happy blogging */ درج کنید. چنانچه در فایل
تنظیمات شما عبارت بالا وجود نداشت، سعی کنید که کد جدید را درست بالای اولین خطی که با require یا include شروع می شود
درج کنید.
قطعه کدی که باید در فایل تنظیمات درج شود:
define(‘WP_ALLOW_MULTISITE’ , true);
در نهایت پس از اعمال تغییرات فایلی شبیه تصویر زیر خواهیم داشت. اعمال تغییر فوق سبب فعال سازی ویژگی چند کاربره خواهد شد.

تنظیمات شبکه

پس از اعمال تغییرات بند قبل به پنل مدیریت وردپرس رجوع کنید و از قسمت ابزار ها بر روی بخش راه اندازی شبکه (Network Setup)
یا تنظیم شبکه کلیک کنید. البته قبل از فعال سازی لازم است تا تمام افزونه های نصب شده را موقتا غیر فعال کنید.
در ادامه با یک پیام خوش آمد از طرف وردپرس مواجه خواهید شد و سوالاتی که در انتظار پاسخ شما به سر می برند. بر اساس توضیحات
قبلی نوع شبکه ای را که مایل به ایجاد آن هستید انتخاب کرده و سپس بخش جزئیات شبکه را مورد بازبینی قرار دهید.
اطمینان یابید که آدرس ایمیل مندرج همان آدرس ایمیل مدیر ارشد باشد. کاربری که در این مرحله به عنوان مدیر ارشد معرفی می شود
به تمام شبکه دسترسی خواهد داشته و با مدیر سایت فرق می کند. در ادامه در این باره بیشتر خواهیم گفت. به محض اینکه دکمه
دخیره را کلیک کنید با یک صفحه جدید حاوی سه گام مواجه خواهید شد.

گام های فعال سازی شبکه

تکمیل این گام ضروریست و قبل از رفتن به گام بعدی می بایست آن را تماما انجام دهید.

ایجاد blogs.dir

blogs.dir محلی است که تمام زیر سایت ها به جز سایت اصلی از آن برای ذخیره فایل های آپلود شده خود استفاده خواهند کرد.
سایت اصلی کماکان از همان مکان سنتی آپلود فایل در ورپرس یعنی /wp-content/uploads استفاده خواهد کرد. اما تمام زیر سایت
های تابعه ، فایل های خود را در مسیر /wp-content/blogs.dir/#/files ذخیره خواهند کرد که در آن علامت # با یک شناسه منحصر به فرد متناظر با هر سایت جایگزین خواهد شد.مجوز های دسترسی به blogs.dir می بایست مشابه پوشه uploads باشد. لذا چنانچه نیاز به تغییر این مجوز دارید، این مرحله زمان
خوبی برای انجام آن است.
افزودن چند خط به wp-config.php همانند مطلب ذکر شده در ابتدای این بخش لازم است تا چند خط دیگر به فایل تنظیم وردپرس اضافه کنید. این کد ها توسط وردپرس در حین نصب در اختیار شما قرار داده می شود. توجه کنید که به دلیل همسانی برخی از خطوط با کد قبلی نباید اقدام به پاک کردن
چیزی کنید.

توجه کنید که ممکن است کدهای تولید شده برای شما کمی متفاوت باشد و دلیل آن می تواند انتخاب شما در مورد نصب در زیر دامنه یا زیر پوشه باشد. در این بخش نیز جهت افزایش سطح امنیت ، کلید یکتای احراز هویت برای شما تولید خواهد شد که می بایست در فایل تنظیمات درج شود.

به هنگام سازی فایل htaccess.

بر اساس انتخاب شما مبنی بر نصب در زیر دامنه یا زیر پوشه دو گونه مختلف از تنظیمات برای فایل htaccess. وجود خواهد داشت از. آنجاییکه از قبل از وجود ویژگی پیوند های یکتا اطمینان حاصل کرده اید فایل htaccess. شما می بایست حاوی قطعه کدی مشابه زیر باشد:

حال بلوک کد قدیمی ایجاد شده توسط وردپرس را با قطعه کد جدید جایگزین کنید. فراموش نکنید که نیازی به پاک کردن سایر تنظیمات موجود در فایل htaccess. نیست و ما تنها به تنظیمات مربوط به وردپرس نیاز خواهیم داشت.

راه اندازی مجدد (Reboot)

پس از خاتمه مراحل نصب از بخش مدیریت خارج شده، در صورت امکان کش مرورگر خود را خالی کنید و مجددا وارد پنل مدیریت شوید. خواهید دید که گزینه سایت های من (My Sites) در نوار ابزار فوقانی به چشم می آید.

گزینه های پیکربندی پایه

سوال اکثر افراد پس از نصب اولیه این است که اکنون باید چه کرد؟ عجله نکنید. برای یافتن پاسخ این سوال تا انتها با ما همراه باشید. در حالت پیشفرض هیچ شخصی قادر به ثبت نام و ایجاد یک حساب کاربری در شبکه شما برای خود نیست. اینجاست که لازم است قبل از اعلان عمومی به عنوان مدیر ارشد مشخص کنید تنظیمات شبکه اعم از نحوه دسترسی اعضا به افزونه ها و فضای آپلود فایل چگونه باشد.
بخش مدیر ارشد دارای یک پیشخوان مجزا است که از آدرس http://example.com/wp-admin/network در دسترس می باشد. مکان فوق جایی است که شما در آن به اعمال تنظیمات پایه اشاره شده می پردازید.

شبیه پیشخوان معمولی بخش هم اکنون حاوی لیستی از کاربران و زیر سایت های شما در کنار چند پیوند مفید برای ایجاد موارد جدید خواهد بود.

تنظیمات

بخش تنظیمات موجود در پنل مدیر ارشد حاوی غالب تنظیمات مورد نیاز شما جهت پیکربندی شبکه شما است. جهت رفتن به این بخش کافی است که بر بردن نشانه گر موس بر روی عنوان تنظیمات (Settings) زیر بخش تنظیمات شبکه را کلیک کنید. در این بخش اطلاعات زیادی ارائه شده و ممکن است در نگاه اول کمی گیج کننده به نظر برسد. در کنار برخی از تنظیمات گویا و آشنا بعضی از این تنظیمات به ظاهر گیج کننده می باشد و مربوط به طراحی و پیاده سازی سرورهای موجود است. در ادامه به شرح این تنظیمات خواهیم پرداخت.

تنظیمات عملیاتی

خوشبختانه گزینه های ارائه شده در این بخش بسیار ساده و گویا می باشد. تغییر ایمیل مدیر ارشد و انتخاب عنوان برای شبکه ساده ترین کار ممکن است.

تنظیمات ثبت نام

در این بخش چندین مورد قابل تنظیم در مورد ثبت نام کاربران ارائه شده است. نکته حائز اهمین در این بخش این است که به صورت بالقوه گستره فعالیت کاربران تمام شبکه می باشد. این بدان معناست که هر کاربر را در حین ایجاد می توان به یک سایت خاص منتسب و مقید نمود. لذا لازم است تا پس از ایجاد حساب کاربری انتساب آن به شبکه و یک سایت خاص صورت پذیرد.

اجازه ثبت نام جدید

در این بخش می توانید مشخص کنید که تنظیمات ثبت نام یا نام نویسی برای یک کاربر جدید چگونه باشد. در حالت پیشفرض عمل ثبت نام غیر فعال است. شما می توانید از بین گزینه های موجود یکی را برگزینید ، مثلا انتخاب کنید که یک نفر هم بتواند ثبت نام کند و هم یک سایت برای خود داشته باشد.

در هنگام انتخاب گزینه مد نظر به منابع سخت افزاری و نرم افزاری در دسترس خود توجه داشته باشید. باز گذاشتن ثبت نام برای عموم می تواند به سرعت منابع شما را مصرف کرده و بار سنگینی به سرور شما تحمیل نماید. پس در این هنگام و پیش از انتخاب گزینه مد نظر اندکی بیشتر تامل کنید.

آگاهی از نام نویسی

این بخش همان طور که از عنوانش پیداست بسیار گویا است. در این محل مشخص می کنید که آیا مایلید از ثبت نام کاربران جدید توسط ایمیل مطلع شوید یا خیر.

افزودن کاربر تازه

چنانچه گزینه موجود در این بخش برگزیده شود، مدیران سایت ها خواهند توانست کاربران جدیدی به سایت های خود اضاف کنند. در غیر اینصورت آنها تنها قادر به افزودن کاربران موجود و فعلی خواهند بود و هیچ امکانی برای ثبت یک کاربر جدید برای سایت آنها وجود نخواهد داشت. به عنوان مثال در صورت فعال بودن این بخش، مدیر سایت ( همان زیر سایت ) می تواند از دوست خود برای همکاری تفاضا کند و متعاقبا برای او یک حساب کاربری بسازد و در اختیار وی بگذارد تا او بتواند با وارد شدن به سایت در نوشتن مطالب جدید کمک یار باشد.

نامهای غیرمجاز

در این بخش می توان فهرستی از اسامی ممنوع برای نام سایت ها و کاربران ایجاد نمود. ممکن است از قبل لیستی از عبارت ممنوعه موجود باشد که شما می توانید این فهرست را هر زمان که مایل باشید کامل تر کنید.

محدودیت ایمیل نام نویسی

مواقعی پیش می آید که ما مایلیم تنها کاربرانی خاص قادر به ثبت نام در شبکه ما باشند. به عنوان مثال ممکن است بخواهیم برای یک دانشکده یا شرکت خصوصی یک شبکه بر پا کنیم. ما از قبل می دانیم که همه افراد عضو در یک مجموعه خاص از یک نام دامنه خاص در آدرس های ایمیل خود برخوردار هستند. بر همین اساس می توانیم نام دامنه های مجاز را در این بخش وارد کنیم تا تنها افراد مشخصی قادر به ثبت نام باشند. در بخش دامنه های ایمیل مسدود شده نیز می توانیم نام دامنه های ممنوع را وارد کرده و دسترسی افراد متفرقه را مسدود کنیم.

تنظیمات سایت جدید

هدف تمام تنظیمات ارائه شده در این بخش کمک به شما در سفارشی سازی سایت های جدیدی است که بنا به تقاضای افراد در شبکه شما ایجاد می شوند. نام های ثابتی همچون SITE_NAME یا USERNAME راه اتصال هسته وردپرس به مقادیری است که شما در این بخش وارد می کنید. لذا هشیار باشید که به اشتباه این اسامی ثابت را حذف نکنید. تنظیمات زیر مقادیر پیش فرض مد نظر شما را در حین ایجاد یک زیر سایت جدید مشخص می کند. ایمیل خوش آمدگویی حاوی یک پیام خوش آمد است که مدیر یک سایت پس از ثبت نام و ایجاد سایت خود دریافت خواهد کرد. ایمیل خوش آمد گویی کاربر حاوی پیامی است که یک کاربر در هنگام ملحق شدن به یک زیر سایت دریافت خواهد نمود. اولین نوشته مشخص می کند که چه مطلبی به عنوان اولین مطلب در سایت ساخته شده برای مدیر آن دیده شود. اولین برگه یک برگه نمادین است که پس از ایجاد سایت ساخته شده و عموما در حکم یک برگه معرفی یا درباره ما می باشد. اولین دیدگاه جهت به تصویر کشیدن اینکه یک دیدگاه پس از درج چطور به نظر می رسد به کار می آید. نویسنده دیدگاه مشخص کننده نام فردی است که آن دیدگاه نمادین اولی را نوشته است. آدرس سایت مشخص می کند که آدرس سایت شخصی که نام وی در دیدگاه نمادین اولیه درج شده چیست.

تنظیمات بارگذاری

توسط این بخش می توان محدودیت هایی برای آپلود فایل توسط زیر سایت ها مشخص نمود. بیشترین حجم قابل آپلود برای فایل ها و فرمت آنها را می توان از این بخش معین نمود. توجه به فرمت فایل ها و انتخاب صحیح فایل های مجاز نکته مهم و قابل تاملی است.

مدیریت سایت ها

اسامی سایت های کاربران تنها می تواند شامل کاراکترهای حروف الفبای انگلیسی به همراه اعداد از تا ۹ ۰ باشد. این محدودیت می تواند توسط مدیر ارشد دستخوش تغییر شود و وی کاراکتر هایی خاص همچون خط فاصله و زیر خط را به مجموعه اضاف کند.

افزودن سایت جدید

افزودن یک سایت جدید از جانب مدیر ارشد بسیار ساده است. برای این کار کافی است از پیشخوان مدیر ارشد گزینه ایجاد یک سایت جدید را کلیک کرده و یا از منوی سایت ها گزینه افزودن مورد جدید را کلیک کنید. هر دو عمل مذکور فرم ایجاد سایت جدید مشابه عکس زیر را به تصویر خواهند کشید.

فهرست سایت ها (همه سایت ها)

سایت های شبکه شما به صورت یک فهرست تفکیکی برای شما به نمایش در خواهند آمد. این عمل از طریق نوار ابزار افقی چسبیده به بالا نیز قابل انجام است.

ویرایش، حذف و بایگانی کردن سایت ها

چنانچه از بخش فهرست سایت ها نشانه گر موس را بر روی هر یک اسامی نگه دارید با گزینه هایی جهت حذف یا ویرایش مواجه خواهید. شد از همین بخش می توان به پیشخوان زیر سایت ها رفت و یا سایت مد نظر را موقتا غیر فعال نمود. با انتخاب گزینه ویرایش هر یک از سایت ها با صفحه ای جدید حاوی چند بخش همانند تصویر زیر مواجه خواهید شد.

تب اطلاعات

اطلاعات پایه سایت از قبیل نام دامنه، مسیر و تاریخ نام نویسی قابل رویت و تغییر است. البته لازم است تا در حین تغییر نام سایت احتیاط شود تا عواقب ناگواری حاصل نشود.

تب کاربران

از این بخش می توان برای سایت مد نظر کاربر جدید تعریف نمود یا به مرور کاربران نام نویسی شده سایت مذکور پرداخت. شایان ذکر است که مدیر ارشد از این بخش می تواند سایر کاربرانی را که از قبل موجود بوده و در شبکه هستند به سایت مد نظر اضاف نماید.

تب پوسته ها

از این بخش فهرستی از پوسته های نصب شده در شبکه نمایان خواهد شد. چنانچه نام پوسته ای با رنگ خاکستری نمایش داده شود به معنی در دسترس نبودن آن برای سایت است. جزئیات بیشتری در ادامه این نوشتار در این باره ارائه خواهد شد.

تب تنظیمات

این بخش حاوی تنظیمات پیشرفته و زیادی می باشد. البته شاید ضرورتی به تغییر تمامی تنظیمات ارائه شده در این بخش نباشد. اما به عهده مدیر ارشد است تا برخی از تنظیمات ضروری از قبیل تنظیمات رسانه و مقدار سهمیه فضای بارگذاری سایت را به دقت انجام دهد.

مدیریت کاربران

به طور پیشفرض کاربران در وردپرس شبکه به صورت یک کاربر (نه یک وب سایت) عضو می شوند. این قضیه کمی کاربران را گیج می کند , چون آنها فکر می کنند برای داشتن یک وب سایت ثبت نام کردند در حالی که فقط یک نام کاربر ی دارند و این وردپرس شبکه است که به آنها یک وب سایت می دهد. همچنین شما در هنگام ثبت نام در وردپرس شبکه باید یک نام کاربری حاوی حروف وارد کنید چون نام کاربری شما با آدرس سایت شما یکی است. به عنوان مثال اگر یک کاربر نام کاربری foobar را داشته باشد آدرس سایت (وبلاگ) او به صورت زیر می شود:
http//:example.com/foobar
اگر از طرف مدیریت اجازه ثبت نام باشد , کاربران عادی می توانند خودشان ثبت نام کنند در غیر اینصورت مدیریت باید خودش به صورت دستی کاربر اضافه نما. ید کاربرانی که هنوز عضو سایت ن سی تند دسترسی به هیچ صفحه کاربری را ندارند اما آنهایی که عضو سایت هستند میتوانند از آدرس زیر , با وارد نمودن نام کاربری و رمز عبور استفاده کنند.
http://example.com/wp-admin

چگونگی اضافه کردن یک کاربر جدید

برای مدیران وردپرس شبکه بسیار ساده است , رفتن به قسمت افزودن و پر کردن فرم زیر!

چگونگی افزودن کاربر از طرف:

الف) مدیر ارشد وردپرس شبکه
به بخش مدیریت / کاربران / همه سایت ها (Super Admin > Users > All Sites ) رفته و یک سایت را برای ویرایش انتخاب کنید. در ادامه بر روی تب کاربران کلیک کنید و سپس افزودن کاربر تازه.

ب) مدیریت سایت

مراجعه به پیشخوان و انتخاب گزینه کاربران / افزودن کاربر (Users > Add New ) از منوی کنار و تکمیل نمودن فرم.

توجه: در اینجا شما فقط کاربر اضافه می کنید در حالیکه هیچ آگاه سازی ایمیلی برای وی ارسال نمی شود.

چگونگی افزودن کاربران موجود به یک سایت

اگر یک کاربر در وردپرس شبکه اضافه شود ( یا توسط خودش یا توسط شما ) شما باید به آن یک سایت اضافه نمایید. اضافه کردن کاربر این قسمت هم دو روش دارد که خدمت شما دوستان عزیز معرفی میکنیم:
الف ) از طرف مدیریت وردپرس شبکه
رفتن به مدیریت / کاربران / همه سایت ها (Super Admin > Users > All Sites)و ویرایش سایت ، بر روی تب کاربران کلیک کنید.

ب) از طرف مدیریت سایت
این مورد فقط برای مدیر ارشد یا کسانی که‘Add New Users ’ در مدیریت شبکه برایشان تیک خورده کاربرد دارد. به طور پیش فرق این گزینه تیک ندارد!
اگر این دسترسی را یک مدیر سایت (وبلاگ) دارد باید از منوی کنار کاربران / افزودن کاربر (Users > Add User) را انتخاب کند و فرم Add New User را تکمیل نماید. دوباره این نکته را یاد آور میشوم که در اینجا شما میتوانید کاربر بیفزایید نه اینکه ایمیل کاربر را برای خبرنامه استفاده کنید!

چگونگی افزودن یک کاربر به کلیه سایت ها

این امکان فقط از طریق نصب افزونه امکان پذیر است که در قسمت مباحث پیشرفته در فصل های آینده توضیح خواهیم داد.

چگونگی افزودن یک مدیر ارشد

به عنوان یک مدیر ارشد (Super Admin) شما اجازه انجام هرکاری را دارید , از نصب افزونه و پوسته گرفته تا اضافه و حذف کردن کاربران و سایت ها ( وبلاگ ها ). این مدیر با مدیر کل شبکه تفاوت هایی دارد. همان طور که پیش تر نیز گفته شد مدیر ارشد با مدیر سایت متفاوت است. مدیر ارشد بر کل شبکه احاطه داشته و مدیر سایت تنها در حوزه قلمرو سایت منفرد خود.
برای تبدیل یک کاربر یه یک مدیر ارشد می توانید به قسمت پیشخوان وردپرس چندکاربره رفته و در ادامه از به بخش کاربران بروید و گزینه ویرایش کاربر مد نظر را کلیک کنید. در این صفحه یک گزینه با عنوان ” به این کاربر دسترسی مدیرکل شبکه بده” وجود دارد که با انتخاب آن کاربر مد نظر تبدیل به مدیر ارشد یا مدیر کل خواهد شد.

شما می توانید دسترسی مدیر کل را به همین طریق از یک کاربر باز پس بگیرید. از طرفی لازم است تا هر شبکه دست کم یک مدیر کل
داشته باشد. بنابراین نمی توانید مجوز تمامی مدیر کل ها را بردارید.

مدیریت افزونه ها

مدیران سایت ها تنها در صورتی قادر به مشاهده فهرست افزونه ها خواهند بود که شما به عنوان مدیرکل این ویژگی را از بخش تنظیمات فعال کرده باشید. تصویر زیر بخش مذکور را از قسمت تنظیمات نشان می دهد.

محل قرارگیری افزونه های وردپرس چند کاربره مشابه وردپرس معمولی است. از همین رو مدیران سایت ها می توانند فهرست افزونه های فعال و غیر فعال در دسترس را مشاهده نمایند. این در حالیست که به دلایل مسائل امنیتی مدیران سایت ها خود به تنهایی قادر به نصب افزونه هایی سوای آنچه که مدیرکل مجاز دانسته نمی باشند.

نصب افزونه

افزونه ها هم از طریق FTP/SSH و هم از طریق مدیریت وردپرس می توانند نصب شوند. شما می توانید وارد مدیریت وردپرس شبکه خود شوید و از منوی افزونه ها افزودن افزونه را انتخاب نمایید (SeperAdmin > Plugins > Add New).

پس از نصب افزونه به جای فعال سازی باید گزینه فعالسازی برای شبکه (Network Activate) را انتخاب کنید.

فعال نمودن افزونه

در اینجا شما دو راه برای فعال کردن یک افزونه دارید ، یکی فعال کردن برای همه سایت های تحت شبکه و دیگری فعال کردن برای هر سایت بخصوص از طریق رفتن به پیشخوان سایت مد نظر و فعال کردن افزونه مورد نظر. در ضمن هر مدیر سایت می تواند افزونه های مجاز شمرده شده را به دلخواه خودش فعال و غیرفعال نماید.
در صورتی که افزونه توسط مدیرکل و در سطح کل شبکه فعال شود مدیران سایت ها قادر به غیر فعال کردن آن از طریق لیست افزونه های سایت خود نخواهند بود.

افزونه های چند کاربره

اگر شما از نسخه چندکاربره وردپرس استفاده میکنید , افزونه های چند کاربره افزونه های خاصی هستند که بجای نصب در مسیر /plugins / در مسیر /mu-plugins / نصب می گردند. این ها را ‘must-use’ می نامیم چون مکانشان در (/mu-plugins )/ است. این افزونه ها فوراً فعال می شوند و نمی توا ن از طریق پنل مدیریت مدیر کل یا مدیرسایت آن ها را غیرفعال نمود.
افزونه های چند کاربره برای فراهم کردن قابلیت های جدید در کل شبکه مناسب هستند. این دسته از افزونه ها قبل از افزونه های عادی بارگذاری می شوند این بدان معناست که توابع موجود در این افزونه ها برای سایر افزونه های معمولی قابل دسترسی است.

این افزونه ها در لیست افزونه های هیچ کاربر و سایتی نمایش داده نمی شود و فقط برای مدیران کل نمایش داده می شود.

چگونه باید یک افزونه را فعال کنم ؟

این سوال , سوال پیچیده ای است. هر افزونه می تواند بر روی تابع و عملکرد هر سایت یا کل شبکه تاثیر بگذارد. برخی از افزونه ها مخصوص شبکه هستند و بر روی همه سایت ها فعال می شوند و برخی دیگر چنین نیستند و باید تک تک بر روی زیر سایت مد نظر نصب شود. بدون شک مطالعه دقیق راهنمای هر افزونه کارگشا و مفید خواهد بود. فراموش نکنید که تنها افزونه هایی را در محل افزونه های چند کاربره (Must-Use) قرار دهید که صراحتا توسط نویسنده آن توصیه
شده باشد.
چنانچه پس از فعال سازی سراسری یک افزونه در کل شبکه با مشکل مواجه شدید، لازم است تا افزونه مشکل ساز را غیر فعال نموده و به صورت دستی و منفرد بر روی زیر سایت ها فعال سازی را پیگیری کنید.

حذف یک افزونه

کلا شما از هر طریقی که افزونه را نصب کردید از همان طریق هم می توانید غیرفعال و حذف نمایید فقط در اینجا لازم می یدانم که به شما هشداری دهم و آن هم اینکه افزونه هایی که در هر سایت فعال شده ، ابتدا باید برای آن سایت غیرفعال گردد و بعد حذف شود افزونه هایی که بر روی کلیه سایت ها فعال هستند یا برروی هیچ سایتی فعال نیستند را می توانید پاک کنید.

مدیریت پوسته ها

پوسته ها هم مثل افزونه ها می توانند از طریق پیشخوان مدیریت وردپرس شبکه از طریق منوی نمایش / پوسته ها (themes) نصب گردند.

نصب پوسته

پوسته ها نیز می توانند هم از طریق FTP/SSH نصب شوند و هم از طریق مدیریت کل سایت و زیر بخش پوسته ها. همانند افزونه ها در پوسته ها نیز می توانید یک پوسته را به جای اینکه به طور عادی فعال کنید برای کل شبکه فعال کنید.

فعال و غیرفعال نمودن پوسته های شبکه

فعال نمودن یک پوسته برای کل شبکه باعث می شود که پوسته مورد نظر برای کل کاربران شبکه فعال گردد. وقتی شما به لیست پوسته ها در مدیریت شبکه خود بروید می توانید پوسته فعال را در یک پشت زمینه خاکستری روشن ببینید و بقیه پوسته ها که غیر فعال هستند را در یک پشت زمینه خاکستری تیره قرار دارند. در داخل مدیریت هر سایت هم پوسته ها به همین صورت هستند و برای فعال / غیر فعال کردن میتوانید از یک کلیک ساده بر روی پوسته مورد نظر کمک بگیرید. غیرفعال نمودن سراسری یک پوسته مورد استفاده توسط یک سایت از جانب مدیر ارشد سبب تغییر پوسته سایت هایی که از آن استفاده می کنند نمی شود. اما اگر زیر سایتی که از یک پوسته حذف شده به یک پوسته دیگر تغییر پوسته دهد دیگر نخواهد توانست پوسته قبلی خود را مجددا فعال نماید.

فعال کردن یک پوسته برای یک سایت

اگر شما پوسته ای دارید که میخواهید فقط برای یک سایت فعال گردد باید به پنل مدیریت شبکه بروید و بر روی گزینه همه سایت ها (All Sites) کلیک نمایید و با رفتن به تب پوسته ها (Themes) عمل فعال سازی را انجام دهید. در این قسمت شما پوسته فعالی نمی بینید و میتوانید با کلیک بر روی پیوند فعالسازی پوسته مد نظر را فعال کنید.

تغییر پوسته پیش فرض

پوسته پیشفرض وردپرس (درحال حاضر Twenty Eleven) در تمام زیر سایت ها پوسته پیشفرض خواهد بود. در صورتی که مایل به تغییر این پوسته هستید می توانید کدی مشابه زیر را به فایل wp-config.php خود اضاف نمایید.
define(‘WP_DEFAULT_THEME’, ‘classic’);
در کد بالا به جای واژه classic نا م پوشه هر پوسته ای که مدنظرتان است را قرار دهید.

حذف یک پوسته

حذف یک پوسته دقیقا مشابه روش نصب آن است یعنی از طریق مدیریت وردپرس شبکه. اگر شما پوسته ای را حذف کنید که روی یک زیر سایت فعال باشد , پس از حذف ، کاربران آن سایتها ( سایتهایی که پوسته روی سایتشان فعال بوده ) با صفحه سفید خالی مواجه خواهند شد. پس بهتر است قبل از حذف پوسته آن را کاملا از همه سایت ها غیرفعال نمایید.

ویرایش پوسته ها

ویرایش پوسته فقط از طریق پنل مدیریت کل انجام می شود و می توان با مراجعه به قسمت پوسته ها / ویرایش پوسته (Theme > Theme Edit) ویرایش را انجام داد. وقتی شما فایل اصلی یک قالب را ویرایش می کنید این ویرایش بر روی کلیه سایت ها اعمال می شود.
در صورتی که مدیر یک سایت نیاز به ویرایش پوسته خود داشت می توانید از افزونه Safe CSS استفاده نمایید. توسط این افزونه مدیر مذکور می تواند تغییراتی را صرفا در پوسته سایت خود اعمال نماید. حال اگر مدیر یک سایت به تغییراتی فراتر از حدود مقرر نیاز داشت به ناچار باید یک پوسته سفارشی برای خود تهیه و با کمک مدیر شبکه نصب نماید.
برای دانلود افزونه Safe CSS از آدرس زیر استفاده نمایید:
http://wordpress.org/extend/plugins/safecss

کاربران شما چه چیزهایی را لازم است بدانند

حال که برپا سازی وردپرس شبکه را فراگرفتید وقت آن است تا کاربران را به سمت شبکه خود هدایت کنید.

کاربران چطور نام نویسی کنند؟

افرادی که مایل به عضویت در شبکه شما باشند می توانند با بازدید از پیوندی مشابه پیوند زیر اقدام به نام نویسی نمایند. البته قبل از آن لازم است تا شما ویژگی نام نویسی را از بخش تنظیمات فعال کرده باشید.
http://example.com/wp-signup.php

پس از تکمیل فرم بالا یک ایمیل حاوی یک پیوند جهت تایید ایمیل وارد شده برای کاربر ارسال خواهد شد. کاربر جدید مادامی که ایمیل خود را تایید نکند در شبکه شما به عنوان یک کاربر فعال شناخته نخواهد شد. از طرفی هیچ گزینه ای در پنل مدیریت برای فعال سازی دستی یک کاربر جدید که ایمیل خود را تایید نکرده وجود ندارد و در صورت لزوم می بایست به دیتابیس سایت خود مراجعه کنید.

چنانچه مدل نام نویسی را بر روی مدلی موسوم به “نام نویسی آزاد” قرار داده باشید، دو گزینه مشابه تصویر فوق در انتهای فرم نمایش داده خواهد شد که خود گویا هستند.
اگر از زیر دامنه برای دسترسی به زیر سایت ها استفاده می کنید و یک کاربر جدید یک آدرس زیر دامنه که در شبکه شما هنوز به نام کسی ثبت نشده را در مرورگر خود وارد کند، به صفحه ثبت نام هدایت خواهد شد. در بالای این فرم ثبت نام به کاربر اطلاع داده می شود که چنین زیر دامنه ای به نام کسی ثبت نشده و شما می توانید آن را برای خود ثبت کنید.

کاربران چطور می توانند یک سایت جدید داشته باشند؟

اگر کاربری که تصمیم به نام نویسی دارد گزینه “یک سایت بده بیاد!” را از فرم نام نویسی مشابه بند قبل انتخاب کرده باشد در ادامه ثبت نام با فرمی مشابه تصویر زیر مواجه خواهد شد.

فرم فوق به حد کفایت گویا است. اما اگر کاربری در شبکه شما نام نویسی کرده باشد و تنها تقاضای یک نام کاربری داده باشد و حساب وی فعال شده باشد، با زدن آدرس بخش نام نویسی (مشابه بند قبل ) با فرم فوق مواجه خواهد شد. به بیان ساده تر کاربران هر زمان که مایل باشند می توانند با نام کاربری خود یک سایت جدید بسازند. البته این امر منوط به وجود مجوز لازم از جانب مدیر کل می باشد. یک کاربر می تواند چندین سایت را به نام کاربری خود منتسب کند. در حالت پیشفرض هر کاربر مجاز است چندین سایت بسازد. این مورد را می توان با نصب افزونه های مرتبط محدود و کنترل کرد.

آیا تمایزی بین مدیریت شبکه و مدیریت یک سایت وردپرسی وجود دارد؟

در حقیقت بله. زمانیکه شما یک سایت وردپرسی معمولی را برپا می کنید هم مدیرکل آن هستید و هم مدیر آن! تمایز در زمانی آشکار می شود که یک شبکه موجود باشد. در حالت شبکه مدیر کل بر کل شبکه احاطه دارد و هر یک از زیر سایت ها یک مدیر متمایز با قابلیت های کمتری به نسبت مدیر کل دارند. مدیر یک زیر سایت موجود در شبکه حتی قابلیت های کمتری به نسب مدیر یک سایت وردپرسی معمولی و غیر شبکه دارد. این مورد در بند های قبلی در بررسی افزونه ها و پوسته به وضوح بررسی شد. به طور کلی مدیر یک زیر سایت موجود در شبکه از قابلیت های زیر برخوردار نیست:
– او نمی تواند آدرس (URL) سایت خود را تغییر دهد.
– او نمی تواند محل قرار گیری فایل های چند رسانه ای آپلود شده را تغییر دهد.
– او قادر به درج کد های نمایش دهند ویدئو ها (یوتیوب و…) از سایت های دیگر در سایت خود نیست.
– او نمی تواند مطلبی جدید از طریق ایمیل به سایت خود ارسال کند.
– او نمی تواند افزونه یا پوسته جدیدی نصب کند. وی تنها محدود به افزونه ها و پوسته های از پیش نصب شده است.
– او قادر به ویرایش سرس کد افزونه ها و پوسته ها نیست.
همان طور که مشاهده می کنید محدودیت های اندکی برای یک مدیر زیر سایت وجود دارد که چندان مانع عملکرد وی نخواهد شد.

پرسش های مکرر

پیش از رفتن به بخش مباحث پیشرفته اجازه دهید مروری بر سوالاتی که اغلب از جانب کاربران مطرح می شود داشته باشیم. آگاهی از این سوالات بسیار مفید است. سایت های من کجا هستند؟ آنها را بر روی سرور نمی بینم!
منظور سوال فوق این است که چرا پوشه های مجزایی برای زیر سایت من بر روی سرور وجود ندارد. پاسخ سوال فوق این است که تمامی پوشه های متعلق به یک زیر سایت مجازی می باشند. مشابه حالتی که هیچ فایل متناظری برای هر یک از نوشته های سایت بر روی سرور دیده نمی شود و تمامی آن ها در دیتابیس ذخیره می شوند، این جا نیز به همان ترتیب عمل می شود. تنها فایل های موجود بر روی سرور که به تفکیک هر سایت قابل دسترسی است همان فایل های چند رسانه ای آپلود شده می باشند.
فایل ها همگی در یک پوشه آپلود می شوند ، اما چ را با آدرسی مجزا از سایر سایت ها دیده می شوند؟
پاسخ سوال بالا در جادوی تنظیمات مندرج در فایل htaccess. نهفته است. در حقیقت تمامی فایل ها در پوشه ای مشابه پوشه زیر ذخیره می شوند:
/wp-content/blogs.dir/#/files
اما به کمک دستورات فایل htaccess. به آدرس هایی مجزا همانند زیر تبدیل می شوند:
http://example.com/blogs.dir/2/files

آیا می توان یک سایت معمولی وردپرسی را تبدیل به یک سایت چند کاربره یا شبکه نمود؟

پاسخ سوال بالا مثبت است. اما به شرطی که احتیاط های لازم را انجام دهید. اولین مورد آن است که اگر عمر سایت معمولی و فعلی شما بیش از ۶۰ روز باشد و حالت برپا سازی بر مبنای زیر دامنه را انتخاب کرده باشید، وردپرس به جهت جلوگیری از تداخل آدرس های سایت اصلی شما با زیر سایت ها شما را از این کار منع خواهد کرد. البته می توان این مورد را با دستوراتی که در فایل wp-config.php درج می شود بر طرف نمود.
از سوی دیگر عبارت /blog/ در آدرس دسترسی به نوشته ها قرار خواهد گرفت که ممکن است در تداخل با تنظیمات قبلی شما سبب نمایش خطای ۴۰۴ شود. این بار نیز می توان با اصلاح دستورات مندرج در فایل htacess. این مورد را برطرف نمود.

چرا پوسته های زیر سایت ها به درستی دیده نمی شوند؟

چنانچه پوسته های زیر سایت ها به درستی دیده نمی شوند و تنها مطالب مندرج در آن ها به صورتی نا زیبا و در هم دیده می شود باید از عملکرد صحیح فایل htaccess. اطمنیان حاصل کنید. در بخش های ابتدای این نوشتار مطالبی در باب به کار گیری صحیح این فایل بیان شد. در صورتیکه از صحت عملکرد و تنظیمات فایل htaccess. اطمینان دارید و کماکان مشکل عدم نمایش پوسته ها به قوت خود باقی باشد باید سری به فایل httpd.conf زده و از بابت مقدار گزینه AllowOverride که می بایست بر روی All باشد اطمینان حاصل کنید.

دیتابیس سایت من در صورت استفاده از حالت چند کاربره چقدر بزرگ و حجیم می شود؟

پاسخ بستگی به شرایط و دیدگاه شما دارد. پس از ایجاد هر زیر سایت جدید دست کم نه جدول جدید به دیتابیس شما اضاف خواهد شد. این روند در صورتی که ویژگی نام نویسی برای عموم فعال باشه به صورت تصاعدی سبب افزایش تعداد جدول ها خواهد شد. البته بسیاری از کاربران محتوای زیادی تولید نمی کنند، اما این مورد نباید سبب غفلت شما شود. لازم است تا مهیای بهینه سازی سرور بانک اطلاعاتی خود در صورت تشدید ترافیک و تعدد کاربران باشید.

سرور من چقدر بزرگ خواهد شد؟

جواب این سوال مشابه سوال قبلی بستگی به تعداد کاربران شما و حجم فایل های آپلودی آن ها دارد. این بار نیز می بایست تمهیدات لازم را برای پذیرا بودن انبوهی از فایل ها را اندیشیده باشید. روند اشغال فضای سرور توسط فایل های آپلودی به سرعت از فضای در دسترس شما خواهد کاست.

آیا ویژگی چند کاربره سرور من را کند خواهد کرد؟

در عمل می تواند چنین باشد. در صورتی که به تنظیمات مربوط به بهینه سازی سرور بی توجه باشید و از مهارت لازم برای مدیریت حجم انبوهی از اطلاعات برخوردار نباشید با مشکلاتی در باب کندی سرور مواجه خواهید شد. در این میان بهره گیری از افزونه های بهینه سازی و کش (Cache) کردن ضروری است.

از کجا مطمئن شوم که می توانم یک افزونه را در محیط چندکاربره خود نصب کنم؟

اگر افزونه مد نظربرچسب wpmu یا چند کاربره را در مخزن افزونه های رسمی وردپرس یدک بکشد می توانید از عملکر صحیح آن اطمینان حاصل کنید. حال اگر چنین نبود می بایست قبل از فعال سازی آن دست به آزمون خطا زده و از عملکرد آن اطلاع یابید. البته توصیه می کنیم که مطالعه دقیق راهنمای همراه هر افزونه را فراموش نکنید.

آیا می توان یک کتابخانه چند رسانه ای اشتراکی در میان تمام زیر سایت ها داشت؟

خیر. در حال حاضر چنین امکانی موجود نیست و تا کنون هیچ افزونه ای برای این کار ساخته نشده است. چنین مورد فراتر از حوزه حالت چند کاربره می باشد.

در صورت نیاز به کمک و راهنمایی های بیشتر به کجا مراجعه کنم؟

بدون شک انجمن رسمی وردپرس چند کاربره به آدرس http://wordpress.org/support/forum/multisite و پس از آن انجمن پیشتیبانی آن به زبان فارسی به آدرس http://forum.wp-persian.com گره گشا خواهند بود.

مباحث پیشرفته

اگر از ابتدای این راهنما تا این بخش را به ترتیب مطالعه و عمل کرده باشید باید گفت که هم اکنون مهیای یادگیری مباحث پیشرفته می باشید. مباحثی که عمدتا توسط افزونه های موجود انجام می شود و به نظر می رسد به ناچار باید از آنها مطلع باشید. بازگشت به حالت منفرد و نرمال از حالت چندکاربره ممکن است پس از تجربه وردپرس چندکاربره مایل باشید همه چیز به عقب بازگردد و به سراغ همان وردپرس معمولی بروید. این کار را می توان با دنبال کردن مراحل زیر به سادگی انجام داد.
۱- سایت های ساخته شده را پاک کنید یا اطلاعات آن ها را به یک کاربر منتقل کنید. پس از حذف سایت ها راهی برای بازگشت نخواهد بود.
۲- دستورات اضاف شده به فایل wp-config.php مربوط به وردپرس چندکاربره را حذف کنید.
۳- تنظیمات فایل htaccess. را به حالت اولیه بازگردانید. این کار را می توان با تغییر ساختار پیوند یکتا و بازنویسی این فایل انجام داد.
۴- پوشه wp-content/blogs.dir را حذف کنید. نگران نباشید. فایل های آپلودی سایت اصلی شما که قصد بازگشت به آن را دارید در مسیر wp-content/uploads ذخیره شده اند.
۵- جداول زیر را از دیتابیس خود پاک کنید:
wp_blogs
wp_blog_versions
wp_registration_log
wp_signups
wp_site
wp_sitemeta
تمام شد!

برون ریزی (خروجی گرفتن) سایت

چنانچه مایل به برون ریزی سایت های شبکه خود هستید لازم است از دو جنبه به این قضیه فکر کنید. اگر شما صرفا قصد دارید که محتوای سایت را حفظ نمایید کافیست از همان ابزار ساده برون ریزی وردپرس استفاده کنید و در جایی دیگر با نصب وردپرس و انجام درون ریزی به کار خاتمه دهید. حال اگر مایل به حفظ محتوا در کنار تمام تنظیمات یک سایت اعم از پوسته و افزونه ها هستید باید گفت که نیاز به انجام چند کار نسبتا پیچیده تر از حالت قبل دارید. این کارها به ترتیب زیر است:
۱- وردپرس را در یک مسیر جدید نصب کنید.
۲- با سر زدن به سایت فعلی حاضر در شبکه از تمام کاربران آن و شناسه های (ID) متعلق به آنان یادداشت برداری کنید.
۳- بر اساس مرحله قبل، اقدام به ساخت حساب کاربری در سایت جدید نمایید.

۴- از تمامی جداول با نام [wp_x_[tables موجود در دیتابیس سایت فعلی یک خود یک خروجی بگیرید. توجه نمایید که حرف x نشانگر شناسه سایت مد نظر شماست.
۵- پس از تهیه خروجی در مرحله قبل آن را بازکرده و نام جدول ها را به [wp_[table تغییر دهید. یعنی شناسه را حذف کنید.
۶- مجددا فایل خروجی را باز کرده و در آن به دنبال آدرس سایت (URL) فعلی بگردید (مثلا http://example.com/sitename و ) آن را با آدرس جدید جایگزین کنید.
۷- یک لیست از کاربران جدید ایجاد شده در مرحله ۳ تهیه کنید و آن را با لیست مرحله دو مقایسه کنید تا مطمئن شوید که شناسه جدید متناظر با کاربران قدیمی را می دانید.
۸- مقادیر post_author در wp_posts را در فایل خروجی یافته و بر اساس لیست بند قبل قدیمی ها را با جدید ها جایگزین کنید.
۹- خروجی دیتابیس اصلاح شده را د سایت جدید واردسازی کنید.
۱۰- از فایل های موجود در آدرس /wp-content/blogs.dir/ID/files / یک نسخه تهیه کرده و به مسیر /files / در سایت جدید منتقل کنید. توجه کنید که در آدرس بالا شناسه را با شناسه مد نظر جایگزین کنید.

انتقال شبکه

اگر صرفا قصد تعویض سرور میزبانی خود را دارید می توانید به سادگی با انتقال تمامی فایل ها و بانک اطلاعاتی این کار را انجام دهید. اما اگر به دنبال تغییر نام دامنه شبکه خود هستید لازم است تا پس از انتقال فایل ها در صورت لزوم، اقدام به ویرایش فایل های htaccess. و wp-config.php نموده و در ادامه هر نام دامنه قدیمی را در دیتابیس با جستجوی دستی یافته و با نام جدید جایگزین کنید. در آدرس زیر می توان یک اسکریپت مناسب جهت امر جایگزینی یافت:
http://interconnectit.com/124/search-and-replace-for-wordpress-databases
حال اگر مد نظر دارید تا نام پوشه نصب را تغییر دهید لازم است تا مدخل های wp_blogs در دیتابیس را به صورت دستی بررسی کرده و نام قدیم را به جدید تغییر دهید. پس از این بهتر است جداول wp_site و wp_blogs را مورد بازبینی قرار دهید تا از صحت و سقم تغییرات اطمینان یابید. همچنین با سر زدن به تمامی جدوال با نام wp_x_options از تغییر مقادیر سه فیلد زیر در آنها اطمینان یابید:
home
siteurl
fileupload_url
در نهایت اگر قصد تغییر از حالت زیر دامنه به پوشه را دارید لازم است تا تغییرات لازم را در فایل htacess. منعکس کنید و با سر زدن به فایل wp-config.php مقدار SUBDOMAIN_INSTALL را اصلاح کنید.

 افزونه های از پیش تنظیم شده

در حالت عادی کاربران زیر سایت ها می توانند تنظیمات افزونه های فعال و در دسترس خود را به گونه ای که خود ترجیح می دهند تغییر دهند. حال چنانچه نیاز باشد تا تنظیمات اولیه افزونه ها برای همه تغییر کند می توان از افزونه ی قابل دسترس از لینک زیر و موسوم به YD WPMU Sitewide Options سود جست:

http://wordpress.org/extend/plugins/yd-wpmu-sitewide-options

محدود سازی افزونه ها

اگر یک افزونه به صورت شبکه ای فعال نشده باشد و در دسترس مدیران سایت ها باشد و مایل باشیم برخی از ویژگی ها و عملکردهای آن را محدود کنیم می توانیم از افزونه های متخص این کار بهره گیری نماییم. بسته به نیاز خود می توانید از یکی از افزونه های معرفی شده زیر استفاده نمایید.

Exclude Plugins (افزونه هایی برای سوا کردن)

همانطور که از نام آن بر می آید این افزونه برای سوا کردن افزونه ها برای برخی از زیر سایت های مد نظر می باشد.
http://wordpress.org/extend/plugins/exclude-plugins

Restrict Multisite Plugins (محدود سازی افزونه های چند کاربره)

با اشاره به مباحث مطرح شده در بخش تنظیمات پوسته ها این افزونه عملکردی مشابه را اینبار برای افزونه ها به ارمغان می آورد.
http://wordpress.org/extend/plugins/restrict-multisite-plugins

Plugins Enabler (فعال ساز افزونه ها)

این افزونه پس از فعال شدن تمامی افزونه ها را مخفی کرده و به شما اجازه می دهد تا تک تک اقدام به فعال سازی افزونه ها برای هر سایت منفرد نمایید.
http://wordpress.org/extend/plugins/plugins-enabler

Multisite Plugin Manager (مدیریت افزونه وردپرس چند کاربره)

این افزونه امکان مدیریت فعال سازی افزونه ها را به شیوه خود برای شما به ارمغان می آورد.
http://wordpress.org/extend/plugins/multisite-plugin-manager

سفارشی سازی صفحه نام نویسی

برای اعمال تغییرات در صفحه نام نویسی می توانید فایل wp-signup.php را بر اساس سلیقه و نیاز خود ویرایش کنید. با جستجو در اینترنت می توانید الگوهای مناسبی برای این کار بیابید.

نگاشت دامنه ها

شما می توانید چندین نام دامنه مختلف را به یک شبکه نگاشت کنید. این کار به سادگی توسط افزونه زیر قابل انجام است. ابتدا لازم است زیر سایت های متناظر را ایجاد کنید و در ادامه با ابزارهای افزونه فوق عملیات را تکمیل کنید.
http://wordpress.org/extend/plugins/wordpress-mu-domain-mapping

البته در انجام فرایند فوق لازم است تا تنظیمات مربوط به DNS هر دامنه جدید را تغییر داده تا به سمت سرور شما اشاره داشته باشد. اعمال این تنظیمات ممکن است برای همه سرورها یکسان نباشد. در صورت بروز مشکل می توانید با بخش پشتیبانی شرکت میزبانی خود تماس حاصل نمایید.

شبکه های چندگانه

اگر از حالت زیردامنه برای برپایی شبکه خود استفاده کرده اید و نیاز باشد تا برای یک سایت یک زیر سایت دیگر یا شبکه مشتق شده مشابه آدرس زیر ایجاد کنید باید از افزونه مختص این کار استفاده کنید.
http://subsite.example.com/newsite
هر چند که این تغییرات می تواند به صورت گیج کننده و طاقت فرسا شود. اما به هر حال برای اعمال چنین تغییراتی می توانید از افزونه های زیر استفاده نمایید:
http://wordpress.org/extend/plugins/wp-multi-network
http://wpebooks.com/networks

قطعه قطعه کردن دیتابیس

در صورتیکه حجم دیتابیس شما زیاد شود و تصمیم بر گسستن آن داشته باشید می توانید از افزونه های HyperDB و SharDB که البته به نیاز داشتن مهارت در زبان SQL دارد استفاده کنید.
http://wordpress.org/extend/plugins/hyperdb
http://wordpress.org/extend/plugins/shardb

برداشتن کلمه blog از سایت اصلی

پیش تر گفته شد که اگر مدل نصب شبکه شما بر اساس زیرپوشه باشد در آدرس سایت ها یک کلمه blog دیده خواهد شد. برای تغییر یا حذف این کلمه باید از بخش مدیریت شبکه به بخش تنظیمات سایت اصلی رفته و با پیمایش صفحه ، گزینه مشابه تصویر زیر را یافته و تغییر دهید. توجه نمایید که این تغییر باید از مکان فوق صورت پذیرد. اگر شما به پیشخوان سایت اصلی رفته و از بخش پیوندهای یکتا اقدام به این کار کنید در کمال تعجب خواهید دید که کلمه blog مجدد ظاهر می شود.

افزونه های پیشنهادی

انجام برخی تغییرات و سفارشی سازی ها نیازمند بهره گیری از افزونه های موجود است. فهرست زیر برخی از افزونه های محبوب و مشهور مختص وردپرس چندکاربره را در اختیار شما قرار می دهد.

فهرست کردن آخرین نوشته های زیر سایت ها:
http://wordpress.org/extend/plugins/wordpress-mu-sitewide-tags
ارسال مطلب به صورت همزمان به چند زیر سایت:
http://wordpress.org/extend/plugins/threewp-broadcast
http://wordpress.org/extend/plugins/multipost-mu
منوهایی برای نمایش در کل شبکه:
http://wpmututorials.com/plugins/networkwide-menu
افزودن اتوماتیک کاربران به تمام سایت ها:
http://wordpress.org/extend/plugins/multisite-user-management
پیکربندی پیشفرض های یک سایت جدید:
http://wordpress.org/extend/plugins/wpmu-new-blog-defaults
کپی کردن سایت ها:
http://wordpress.org/extend/plugins/blog-copier
تنظیمات حریم شخصی:
http://wordpress.org/extend/plugins/more-privacy-options
http://wordpress.org/extend/plugins/network-privacy
کنترل هرزه نگاری (Spam):
http://wordpress.org/extend/plugins/sitewide-comment-control

 

*منبع: نوشته شده توسط مایکا اپستاین و آندریا رنیک و ترجمۀ علی حاجی محمدی و حامد تکمیل.